Có phải bạn thường gặp hàng loạt vấn đề rắc rối trong cuộc sống và công việc mà chưa biết cách xử lý? Trong những trường hợp này việc nắm được kỹ năng giải quyết vấn đề là điều cần thiết. Cùng Việc làm Đà Nẵng tìm hiểu chi tiết về kỹ năng giải quyết vấn đề là gì và tầm quan trọng của nó trong bài viết sau.
Kỹ năng giải quyết vấn đề là gì?
Kỹ năng giải quyết vấn đề (Problem Solving Skills) là một kỹ năng tổng hợp của quá trình xác định, đánh giá và phân tích các vấn đề hay tình huống phát sinh ngoài ý muốn trong công việc hoặc cuộc sống để đưa ra những giải pháp xử lý tối ưu nhất.
Kỹ năng giải quyết vấn đề là gì?
Vai trò và tầm quan trọng của kỹ năng giải quyết vấn đề là gì?
Trong thực tế, kỹ năng giải quyết vấn đề đóng vai trò quan trọng và là kỹ năng mềm không thể thiếu trong cuộc sống.
Hàng loạt các tình huống rắc rối phát sinh hàng ngày và bạn khó lòng tránh khỏi. Khi đó, bạn cần đưa ra hướng giải quyết tốt nhất để hạn chế rủi ro trong tương lai.
Kỹ năng giải quyết vấn đề giúp bạn tự tin, bình tĩnh hơn, từ đó đưa ra phương án xử lý tối ưu nhất. Nhờ quá trình đánh giá và phân tích theo những chiều hướng khác nhau mà bạn có thể đưa ra lựa chọn đúng đắn và làm chủ những vấn đề phát sinh.
Tầm quan trọng của kỹ năng giải quyết vấn đề là gì?
6 kỹ năng giải quyết vấn đề cần có của mỗi người
Kỹ năng giao tiếp và lắng nghe
Kỹ năng giao tiếp sẽ giúp chúng ta kết nối với mọi người xung quanh, thể hiện tác phong chuyên nghiệp và mang đến hiệu quả cao trong công việc.
Đi cùng với đó là kỹ năng lắng nghe cũng chiếm vai trò quan trọng khi xử lý, tìm ra hướng giải quyết của một vấn đề. Một khi lắng nghe những ý kiến đóng góp từ mọi người, chúng ta sẽ có nhiều góc nhìn khác nhau để từ đó đưa ra giải pháp tốt nhất.
Kỹ năng nghiên cứu
Sau khi xác định được vấn đề, bạn cần nghiên cứu thật kỹ những sự việc liên quan để có cách giải quyết tốt nhất.
Kỹ năng phân tích
Kỹ năng phân tích giúp chúng ta xác định nhanh chóng nguyên nhân phát sinh vấn đề. Nhờ có kỹ năng này mà bạn có thể quản lý, lên ý tưởng để thực hiện các dự án hay xử lý vấn đề một cách hiệu quả nhất.
Kỹ năng phân tích trong giải quyết vấn đề
Kỹ năng đưa ra quyết định
Khi giải quyết vấn đề, bạn và những người đồng hành cùng mình sẽ đưa ra các hướng giải quyết khác nhau. Nhưng chỉ có một phương án tối ưu nhất được lựa chọn. Vậy nên, nhà quản trị nên có kỹ năng ra quyết định để giải quyết vấn đề một cách sáng suốt nhất.
Kỹ năng quản lý rủi ro
Mọi vấn đề phát sinh đều đem lại một số rủi ro. Muốn phát huy kỹ năng giải quyết vấn đề thì bạn cần quản lý các rủi ro tốt. Xác định được các tình huống xấu có thể xảy ra và xây dựng kế hoạch giải quyết cho trường hợp xấu nhất.
Điều này giúp giảm rủi ro cho dự án và cho doanh nghiệp. Vì vậy, nếu không có kỹ năng quản lý rủi ro thì rất khó để đưa ra giải pháp giải quyết vấn đề được tốt.
Kỹ năng sáng tạo
Kỹ năng sáng tạo giúp bạn đưa ra những ý tưởng độc đáo mà không phải ai cũng có thể nghĩ ra. Điều này sẽ chứng tỏ được năng lực làm việc và giá trị của bạn đem lại cho công ty.
>>>Bài viết liên quan: Kỹ năng thuyết trình – Nghệ thuật nói trước đám đông ấn tượng cần học ngay
6 bước giải quyết vấn đề và đưa ra quyết định
6 bước giải quyết vấn đề và đưa ra quyết định
Bước 1: Phát hiện vấn đề cần giải quyết
Phát hiện vấn đề là bước nhận ra vấn đề và xem xét mức độ quan trọng của nó. Từ đó đưa ra thứ tự ưu tiên để giải quyết vấn đề đó.
Để nhìn rõ vấn đề, bạn phải xem xét thật kĩ quá trình hoặc có thể nhờ sự trợ giúp của cố vấn chuyên môn. Đôi khi, người ngoài nhạy bén hơn với vấn đề mà bạn mắc phải.
Bước 2: Tìm hiểu nguồn gốc của vấn đề phát sinh và người chịu trách nhiệm chính
Một người có kỹ năng giải quyết vấn đề tốt sẽ tìm hiểu nguồn gốc phát sinh của vấn đề, vấn đề có từ khi nào và phân tích vấn đề một cách khách quan nhất. Nếu nắm rõ nguyên nhân xảy ra vấn đề, bạn sẽ đưa ra giải pháp tối ưu và gặt hái được kết quả tốt nhất.
Sau khi xác định nguồn gốc của vấn đề, bạn cần tìm hiểu rõ người chịu trách nhiệm chính của vấn đề đó.
Xác định người chịu trách nhiệm chính giúp bạn xác định hướng giải quyết và lựa chọn chính xác người chịu trách nhiệm chính. Điều này sẽ tránh được trường hợp ai cũng tham gia giải quyết vấn đề, dẫn đến vẫn đầy ngày càng mâu thuẫn hơn.
Bước 3: Phân tích nhiều khía cạnh để hiểu rõ vấn đề
Nguồn gốc của vấn đề là tiền đề để đưa ra hướng giải quyết. Vì vậy, nếu xác định không đúng thì vấn đề phát sinh ngày một sai lệch hay cứ thế lặp đi lặp lại. Bạn nên dành thời gian để rà soát thông tin và nghiên kỹ lưỡng vấn đề thật tỉ mỉ, chính xác nhất có thể.
Để hiểu vấn đề ở nhiều khía cạnh khác nhau, bạn cần đưa ra nhiều câu hỏi như sau:
- Công việc này có thực sự quan trọng hay không?
- Yêu cầu công việc gồm những gì?
- Có những ai cùng thực hiện công việc?
- Bản thân bạn có phải là người phụ trách giải quyết công việc không?
- Tính chất công việc này như thế nào?
- Mục đích công việc này là gì?
- Mức độ của công việc này: Khó, dễ hay trung bình?
Phân tích nhiều khía cạnh để hiểu rõ vấn đề
Bước 4: So sánh các giải pháp và đưa ra lựa chọn tối ưu nhất
Một vấn đề thường có nhiều hướng giải quyết khác nhau. Tuy nhiên, bạn cần so sánh xem nên lựa chọn phương án có lợi nhất cho bạn. Một số tiêu chí để đánh giá có thể kể đến như: Thời gian, số lượng công việc, tính chất công việc, hiệu quả công việc mang lại,...
Bước 5: Thực hiện giải pháp
Khi mọi thứ được chuẩn bị kỹ, bạn hãy bắt tay vào thực hiện theo những dự định và kế hoạch đã được ra trước đó.
Bước 6: Theo dõi, xem xét và đánh giá kết quả
Sau khi vấn đề đã được giải quyết, bạn nên theo dõi, xem xét và đánh giá kết quả trong quá trình thực hiện. Nếu vấn đề được giải quyết tốt, nghĩa là bạn có kỹ năng giải quyết vấn đề tốt và vấn đề được giải quyết thành công.
Ngược lại, nếu kết quả vẫn không thay đổi mà trở nên nghiêm trọng hơn, bạn cần có những biện pháp xử lý kịp thời trong quá trình xem xét và đánh giá.
Một số mẹo nhỏ giúp bạn cải thiện kỹ năng giải quyết vấn đề
Áp dụng sơ đồ Mindmap
Sơ đồ tư duy là giải pháp phân tích, tổng hợp vấn đề qua thông tin, hình ảnh, màu sắc để con người dễ nắm bắt vấn đề được mô tả.
Ưu điểm khi áp dụng sơ đồ mindmap là tiết kiệm thời gian, tăng khả năng ghi nhớ, kích thích sự sáng tạo để đưa ra ý tưởng, giải pháp tối ưu.
Áp dụng sơ đồ Mindmap để cải thiện khả năng giải quyết vấn đề
Áp dụng kỹ thuật Brainstorming
Kỹ thuật Brainstorming là phương pháp tạo một môi trường hoàn toàn tự do, mang đến những đột phá sáng tạo, mới mẻ mà không tuân theo bất kỳ một nguyên tắc nào.
Ở đó, không có bất kỳ một ý tưởng hay sáng kiến nào bị phủ nhận. Kể cả đó là những ý kiến đóng góp điên rồ cũng rất được chào đón.
Nhờ các ý tưởng phong phú, độc đáo mà bạn sẽ nhìn nhận rõ vấn đề và đưa ra các giải pháp sáng tạo. Và cũng có thể, một trong số đó sẽ mang đến hiệu quả cao cho vấn đề của bạn.
Áp dụng kỹ thuật Brainstorming
Áp dụng nguyên tắc IDEAL
Áp dụng nguyên tắc IDEAL cũng giúp bạn cải thiện kỹ năng giải quyết vấn đề. IDEAL là từ viết tắt tiếng Anh của Identify, Define, Explore, Action, Look and Learn.
- Identify – Nhận thức vấn đề: Giúp bạn tìm ra giải pháp nhanh chóng và hiệu quả. Qua cử chỉ, lời nói hay hành động của một người, bạn cũng có thể phát hiện được vấn đề mà họ đang gặp phải.
- Define – Xác định nguyên nhân: Giúp bạn xác định được mục tiêu khi bắt đầu giải quyết vấn đề. Từ đó, bạn sẽ đề ra các hướng giải quyết phù hợp.
- Explore – Tìm kiếm chiến lược khả thi: Sau khi hiểu rõ nguyên nhân, mục tiêu là gì, bạn hãy nghĩ đến chiến lược, giải pháp nào là khả thi. Bạn cũng nên đề ra nhiều giải pháp phù hợp với vấn đề. Đồng thời, các giải pháp đặt ra phải được xem xét kỹ để đưa ra một giải pháp tốt nhất.
- Action – Lập kế hoạch và thực hiện: Tất cả các vấn đề phát sinh đều được giải quyết và xử lý nhanh chóng. Vậy nên, bước tiếp theo là xây dựng kế hoạch và bắt tay vào giải quyết vấn đề.
- Look and Learn – Theo dõi và học hỏi: Sau khi vấn đề đã được giải quyết, bạn nên nhìn lại để theo dõi, xem xét, đánh giá và học hỏi kinh nghiệm cho vấn đề phát sinh tương tự.
Xây dựng tình huống và luyện tập thường xuyên
Vấn đề phát sinh có thể xuất hiện bất cứ lúc nào. Muốn rèn luyện kỹ năng giải quyết vấn đề tốt bạn phải xây dựng tình huống và luyện tập thường xuyên bằng cách tạo ra tình huống khác nhau để tăng khả năng xử lý. Có như vậy, khả năng giải quyết vấn đề sẽ nhạy bén hơn.
Ghi nhớ kỹ quy trình giải quyết vấn đề
Việc ghi nhớ và thực hiện đúng quy trình giải quyết vấn đề giúp bạn có được kết quả như mong đợi. Ngược lại, nếu quên và làm sai quy trình, bạn sẽ gặp khó khăn khi đưa ra quyết định, thậm chí là thu lại kết quả xấu.
Ghi nhớ quy trình giải quyết vấn đề
Quan sát và học hỏi từ những người có chuyên môn
Học hỏi từ người có kinh nghiệm cũng là một cách để bạn rèn luyện kỹ năng giải quyết vấn đề và ra quyết định. Vậy nên, hãy tận dụng mọi cơ hội để xử lý vấn đề để nâng cao kỹ năng của bản thân.
Trau dồi kinh nghiệm và tích lũy kiến thức về lĩnh vực phụ trách
Không ngừng trau dồi kinh nghiệm và tích lũy kiến thức về lĩnh vực làm việc sẽ giúp bạn phát huy năng lực bản thân. Từ những kiến thức mà bạn sở hữu, bạn có thể tìm ra nhiều hướng giải pháp chính xác cho các vấn đề phát sinh và xử lý chúng một cách triệt để.
Ứng viên cần thể hiện kỹ năng giải quyết vấn đề trong ứng tuyển như thế nào?
Nhiều nhà tuyển dụng hiện nay quan tâm đến kỹ năng giải quyết vấn đề ở ứng viên. Bởi vì, một nhân viên có kỹ năng giải quyết vấn đề và ra quyết định tốt có thể khắc phục được sự cố, giảm thiệt hại của công ty.
Làm nổi bật khả năng giải quyết vấn đề trong CV ứng tuyển
Đừng quên đề cập đến cách giải quyết vấn đề khi gặp tình huống phát sinh trong CV của bạn. Bạn hãy đưa ra ví dụ về vấn đề mà bạn gặp phải và đã giải quyết nó thành công. Chẳng hạn như các tình huống như giúp tiết kiệm thời gian, tài chính,...cho công ty.
Áp dụng kỹ năng giải quyết vấn đề trong buổi phỏng vấn
Nhiều nhà tuyển dụng hay đưa ra các câu hỏi tình huống xử lý vấn đề cho ứng viên. Khi đó, bạn có thể áp dụng nguyên tắc STAR – viết tắt của Situation (Tình huống), Task (Nhiệm vụ), Action (Hành động) và Result (Kết quả).
Đây là nguyên tắc mô tả tình huống, xác định nguyên nhân vấn đề, trình bày các chi tiết quan trọng, đưa ra hướng giải quyết, các bước thực hiện và kết quả sau khi vấn đề được giải quyết.
Áp dụng kỹ năng giải quyết vấn đề trong buổi phỏng vấn
Hy vọng với những kiến thức mà Việc làm Đà Nẵng chia sẻ, bạn đã hiểu rõ “kỹ năng giải quyết vấn đề là gì?”. Kỹ năng giải quyết vấn đề rất cần thiết và quan trọng đối với sự thành công của bất kỳ cá nhân, tổ chức nào. Nhân viên phải đối mặt với các vấn đề hằng ngày và cách mà họ giải quyết chúng có thể ảnh hưởng đến sự thành bại của một công ty.
Các bài viết cùng chủ đề: